Làm sao để biết di chúc giả hay thật?
Do bác làm ăn thua lỗ, lại hay cờ bạc, nên anh em, gia đình rất nghi tờ di chúc này là giả. Hơn nữa bao nhiêu năm nay, không ai nhắc đến chuyện có tờ di chúc nào của ông bà.
Giả sử về nội dung và hình thức di chúc đó đáp ứng được, đủ điều kiện công nhận pháp lý thì làm thế nào để biết nó có là di chúc thật?
Trường hợp đó là di chúc thật thì sau 40 năm có còn thời hiệu pháp lý để bác nhận tài sản thừa kế này không?
LS Nguyễn Văn Thắng
Trường hợp di chúc được xác định là thật, không cần phải chứng minh. Theo quy định tại tiết a khoản 1 Điều 92 Bộ luật Tố tụng dân sự, những tình tiết, sự kiện rõ ràng mà mọi người đều biết và được tòa án thừa nhận thì không phải chứng minh. Quy định này có nghĩa nếu di chúc mà người bác của bạn đưa ra đều được mọi người thừa nhận đó là di chúc của ông bà nội bạn để lại và được tòa án thừa nhận thì được xác định là di chúc thật.
Trường hợp có nghi ngờ di chúc là giả hoặc nghi ngờ bị người khác sửa chữa, gạch xóa..., đương sự có quyền yêu cầu tòa án trưng cầu giám định. Để có cơ sở giám định thì cần có mẫu so sánh về chữ viết, chữ ký của người để lại di sản trong khoảng thời gian di chúc được lập.
Trường hợp kết luận giám định khẳng định tài liệu cần giám định không cùng một người viết, người ký với mẫu so sánh thì có thể được xác định là giả. Với trường hợp bị sửa chữa, gạch xóa thì sẽ giám định chất liệu mực của phần bị gạch xóa, sửa chữa so với phần không bị sửa chữa, gạch xóa.
Trường hợp giám định kết luận không cùng chất liệu mực thì có thể khẳng định phần gạch xóa, sửa chữa không do người khác thực hiện.
Bên cạnh sử dụng kết quả giám định làm căn cứ xác định di chúc thật, giả thì tòa án còn sử dụng các tài liệu, chứng cứ khác để giải quyết vụ án như tài liệu y tế, hồ sơ bệnh án (thể hiện tại thời điểm lập di chúc thì người lập di chúc đã không còn khả năng nhận thức và điều khiển hành vi như ở trạng thái mất trí nhớ, hôn mê); tài liệu chứng minh đương sự đang ở nước ngoài mà di chúc lại được lập tại Việt Nam; lời khai của các nhân chứng (nếu có)....
Bạn có thể tham khảo các ý kiến trên. Trân trọng!