Đỗ Bồi Vũ sinh năm 1967, tốt nghiệp học viện cảnh sát ở Côn Minh, tỉnh Vân Nam. Thời đại học, Vũ thân thiết với bạn cùng lớp Vương Tuấn Ba và có chuyện tình đẹp với hoa khôi khóa dưới Vương Hiểu Tương.
Vũ làm việc tại một trung tâm cai nghiện ma túy và được thăng chức trưởng bộ phận ở tuổi 25. Năm 1994, Vũ và Tương kết hôn, sinh con trai vào năm sau.
Cặp đôi sống trong ký túc xá của Sở Công an thành phố Côn Minh, cách trung tâm cai nghiện 20 km. Vũ không có ôtô nên khi phải trực đêm, anh thường ở lại ký túc xá của trung tâm. Công việc của Vũ bận rộn khiến hầu hết việc gia đình đều do Tương gánh vác. Thương vợ, dù thu nhập không cao, anh thuê bảo mẫu phụ giúp cô. Tuy nhiên, Tương thường phàn nàn vì ít gặp chồng, giữa hai người dần xuất hiện khoảng cách.
Tương làm việc tại phòng truyền thông của sở công an, nổi tiếng xinh đẹp và thông minh. Cô thường xuyên tiếp xúc với các sĩ quan cấp cao và cả cục trưởng, được lãnh đạo đơn vị coi trọng.
Vương Tuấn Ba, bạn tốt của Vũ, thường đến thăm nhà họ. So với Vũ, Ba nổi bật hơn hẳn. Thời đại học, Ba là học sinh xuất sắc, có tài thiện xạ, từng giành vị trí thứ hai trong cuộc thi kỹ năng cảnh sát. Năm 33 tuổi, Ba được bổ nhiệm làm Phó Trưởng Công an huyện Thạch Lâm.
Vũ thường uống rượu, tâm sự với Ba về những vấn đề trong công việc và gia đình, nhận được nhiều lời khuyên từ bạn thân. Đôi khi, Ba đến Côn Minh làm nhiệm vụ đúng lúc Vũ phải trực, anh sẽ nhờ vợ tiếp đãi bạn.
Cú sốc xảy đến với Vũ vào sáng 22/4/1998. Nhà chức trách tìm thấy một chiếc minivan của cảnh sát bị bỏ lại ở rìa đường, bên trong có hai thi thể, một nam và một nữ. Sau khi điều tra, hai người chết được xác nhận là Ba và Tương.
Cả hai đều mặc thường phục và có quan hệ tình dục trước khi chết. Nguyên nhân tử vong bị bắn ở cự ly gần. Hung khí được xác định là khẩu súng lục Ba luôn mang bên mình, hiện đã biến mất.
Vụ án có tính chất nghiêm trọng, liên quan việc sát hại hai cảnh sát và mất súng nên chính quyền địa phương lập tức điều tra.
Lúc này, Vũ thấy bất an vì không thể liên lạc với vợ. Lo Tương gặp tai nạn, anh xin nghỉ phép đi tìm vợ nhưng không thấy. Dự cảm vợ xảy ra chuyện, Vũ gọi điện báo cảnh sát.
Sau khi vụ án xảy ra, Vũ lọt vào tầm ngắm của cảnh sát vì có động cơ phạm tội. Cảnh sát suy đoán Vũ gây án vì tức giận sau khi biết vợ ngoại tình với bạn thân. Ba là cảnh sát được đào tạo chuyên nghiệp và có tài thiện xạ, rất khó để cướp súng từ anh ta, nhưng nếu thủ phạm là một cảnh sát như Vũ thì có thể. Bên cạnh đó, hai nạn nhân đều là sĩ quan, bị hại khi ở trong xe cảnh sát, dưới tình huống bình thường họ sẽ không thể gặp kẻ cướp.
Chiều 22/4, Vũ bị coi là nghi phạm chính, đưa đến đồn cảnh sát. Khi bị thẩm vấn, anh mới biết chuyện vợ và bạn thân ngoại tình, bị bắn chết trong ôtô lúc nửa đêm.
Tổ chuyên án thẩm vấn Vũ liên tục trong 10 ngày đêm, khiến anh kiệt quệ về thể xác và tinh thần. Vũ được cho xem một tờ "lệnh triệu tập", vốn chỉ có thể tạm giam nhiều nhất là 12 tiếng, nhưng thắc mắc của anh bị ngó lơ.
Cuộc thẩm vấn bế tắc vì Vũ luôn khẳng định không giết ai. Anh cũng chứng minh được bản thân thực sự đang ở trong ký túc xá đơn vị vào đêm xảy ra vụ án. Trong khi đó, cảnh sát khám xét nơi ở của Vũ, không tìm thấy khẩu súng bị mất. Do việc điều tra không có tiến triển, Vũ bị chuyển đến giam giữ tại trung tâm cai nghiện nơi anh làm việc.
Tổ chuyên án không tìm thấy bằng chứng buộc tội Vũ nên một số người cho rằng anh có thể không phải kẻ sát nhân. Nhưng vụ án khi đó có ảnh hưởng rất lớn, cấp trên yêu cầu phải giải quyết trong thời gian nhanh nhất nên không ai dám quyết định thả Vũ. Lúc này, có người đề xuất kiểm tra Vũ bằng máy phát hiện nói dối.
Kết quả từ máy phát hiện nói dối vốn không thể được trực tiếp sử dụng làm bằng chứng để kết tội nghi phạm, chỉ được dùng làm manh mối trong quá trình phá án.
Ngày 30/6, sau khi bị hỏi bằng phương pháp bạo lực suốt một ngày, kết quả kiểm tra cuối cùng cho thấy Vũ có thể đã nói dối trong một số câu hỏi. Yếu tố dao động cảm xúc của đối tượng trong quá trình kiểm tra nói dối bị điều tra viên phớt lờ.
Do đó, tổ chuyên án kết luận rằng Vũ chắc chắn có liên quan vụ án này. Để nhanh chóng có được lời thú tội, họ ép cung trong 20 ngày tiếp theo. Cuối cùng, Vũ buộc phải nhận tội, nhưng không chỉ ra được tung tích của khẩu súng, chỉ có thể nói đã tháo ra ném xuống sông.
Sau khi Vũ thú tội, vụ án được xem như "đã giải quyết". Vào ngày 2/7, Vũ chính thức bị bắt và truy tố.
Ở trại tạm giam, Vũ viết cáo trạng ép cung gửi cho công tố viên. Sau đó, công tố viên đã chụp bốn bức ảnh vết thương.
Vũ bị đưa ra tòa xét xử vào ngày 17/12/1998, luật sư bào chữa cho Vũ theo hướng vô tội.
Bên công tố cung cấp các bằng chứng như phân tích vết bùn trên bàn đạp ly hợp của ôtô để chứng minh Vũ đã điều khiển xe. Tuy nhiên, luật sư đặt câu hỏi tại sao không có phân tích bùn trên phanh và chân ga. Vũ chỉ ra những vết thương trên cơ thể trước tòa, chứng minh bị ép cung. Tòa tuyên bố tạm hoãn.
Trong phiên tòa thứ hai, công tố viên bổ sung các biên bản phân tích của bàn đạp phanh và chân ga, luật sư cho rằng họ ngụy tạo bằng chứng.
Khi được yêu cầu cho xem ảnh vết thương được chụp trong trại tạm giam, công tố viên nói không thể tìm thấy những bức ảnh đó. Vũ lấy ra một bộ quần áo rách nát dính máu làm bằng chứng nhưng thẩm phán yêu cầu cảnh sát tư pháp thu bộ quần áo, bảo Vũ "ngừng dây dưa vấn đề này".
Cảnh sát Đỗ Bồi Vũ. Ảnh: 163
Ngày 5/2/1999, Vũ bị kết án tử hình, tước quyền chính trị suốt đời. Ngày 20/10/1999, tòa án nhân dân cấp cao kết án tử hình Vũ, hoãn thi hành án hai năm.
Bước ngoặt của vụ án xảy ra vào ngày 17/6/2000. Cảnh sát Côn Minh phá được vụ án băng nhóm giết người cướp của do cựu cảnh sát đường sắt Dương Thiên Dũng cầm đầu.
Khi mở két sắt của Dũng, đội điều tra rất ngạc nhiên khi thấy bên trong có khẩu súng lục bị mất trong vụ sát hại Ba và Tương năm 1998.
Dũng khai rằng, vào tối 22/4/1998, hắn cùng hai đồng phạm mặc đồng phục cảnh sát, lái xe đến vùng ngoại ô "săn mồi". Chúng phát hiện một chiếc xe cảnh sát đậu ven đường, trên ghế sau có đôi nam nữ đang thân mật. Cả ba giả làm đội chống ma túy và mại dâm, gõ cửa yêu cầu kiểm tra và cho hai người xem thẻ cảnh sát giả.
Tương phản kháng, đòi gọi cho sở công an,nhưng bị một kẻ giật điện thoại di động, còng tay cặp đôi vào trong xe. Dũng cướp súng của Ba, sau đó giết người diệt khẩu.
Ngày 11/7/2000, tòa án nhân dân cấp cao xét xử lại vụ án. Vũ được tuyên trắng án và được trả tự do trước tòa.
Ngày 3/8/2001, những người tra tấn ép cung Vũ, bao gồm cựu chính ủy và đội trưởng đội điều tra hình sự của Sở Công an Côn Minh, bị kết án tù treo từ một đến hai năm.
Theo giám định pháp y, Vũ có nhiều vết sẹo trên cơ thể do bị đánh đập, đồng thời bị teo não do chấn thương. Anh chỉ nhận được khoản bồi thường chưa đến 30.000 nhân dân tệ. Sau vụ việc, Vũ tiếp tục công tác tại trung tâm cai nghiện ma túy.
Tuệ Anh (Theo 163, Zhihu, QQ)
