Thế nào là hộ kinh doanh nhỏ lẻ?

Thế nào là hộ kinh doanh nhỏ lẻ? Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh nhỏ lẻ là hình thức kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên trong hộ gia đình đăng ký, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản. Hộ kinh doanh nhỏ lẻ thường có quy mô nhỏ, sử dụng dưới 10 lao động, hoạt động tại một địa điểm cố định hoặc không cố định (như bán rong), và phù hợp với các hoạt động như bán lẻ, dịch vụ nhỏ, hoặc sản xuất thủ công.

Trường hợp của bà Hạnh (bán hàng rong rau củ quả) thuộc nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ không bắt buộc đăng ký, theo khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Các hoạt động như bán rong, buôn bán vặt, hoặc bán quà vặt không cần đăng ký kinh doanh, trừ khi kinh doanh ngành nghề có điều kiện (ví dụ: thực phẩm chế biến sẵn). Tuy nhiên, nếu bà Hạnh muốn đăng ký để quản lý thuế rõ ràng, bà có thể đăng ký hộ kinh doanh nhỏ lẻ như sau:

• Nộp hồ sơ đăng ký: Bao gồm giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh, bản sao CMND/CCCD, và hợp đồng thuê địa điểm (nếu có). Nộp tại UBND cấp quận/huyện nơi bà đặt trụ sở kinh doanh (có thể là địa chỉ nhà).
• Đăng ký thuế: Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, bà liên hệ cơ quan thuế để đăng ký phương pháp thuế khoán. Với doanh thu 50 triệu đồng/năm, bà được miễn thuế GTGT và TNCN theo Thông tư 40/2021/TT-BTC.
• Nộp lệ phí môn bài: Nếu đăng ký, bà phải nộp 300.000 đồng/năm (doanh thu dưới 300 triệu đồng) theo Nghị định 139/2016/NĐ-CP.
• Xuất hóa đơn: Nếu khách yêu cầu hóa đơn, bà có thể mua hóa đơn bán hàng tại cơ quan thuế.

Theo dự thảo Nghị định mới (2025), các cá nhân kinh doanh dịch vụ có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm tiếp tục được miễn đăng ký hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Tuy nhiên, bà Hạnh nên đăng ký nếu muốn tham gia các giao dịch cần hóa đơn hoặc hợp đồng pháp lý.

Hộ kinh doanh nhỏ lẻ là hình thức kinh doanh quy mô nhỏ, dưới 10 lao động, do cá nhân/hộ gia đình chịu trách nhiệm vô hạn. Bà Hạnh bán rong không bắt buộc đăng ký, nhưng nếu muốn, bà nộp hồ sơ tại UBND quận/huyện, đăng ký thuế khoán, nộp lệ phí môn bài 300.000 đồng/năm. Doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm được miễn thuế GTGT và TNCN.