Di chúc là gì?
Khi con người chết đi thì những tài sản hợp pháp thuộc quyền sở hữu của họ sẽ được chuyển giao cho người khác thông qua di chúc. Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Di chúc là ý chí đơn phương của cá nhân. Qua việc xác lập di chúc, cá nhân đó có ý định làm xác lập một giao dịch dân sự về thừa kế. Theo đó, họ quyết định chuyển giao một phần hoặc toàn bộ tài sản của mình cho người đã được họ xác định trong di chúc mà không cần biết người đó có nhận di sản của mình hay không.
Ai có quyền lập di chúc?
Việc lập di chúc khi còn sống phải đáp ứng yêu cầu về chủ thể lập di chúc như sau:
- Người thành niên lập di chúc phải đủ minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa hay cưỡng ép
- Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi vẫn được lập di chúc nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Nội dung của di chúc gồm những gì?
Di chúc sẽ gồm các nội dung chủ yếu sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
- Di sản để lại và nơi có di sản
Ngoài những nội dung trên thì di chúc có thể có thêm những nội dung khác theo ý chí của người lập di chúc.
Lập di chúc ở đâu?
Pháp luật thừa kế hiện hành không có quy định về nơi lập di chúc. Tuy nhiên, khi lập di chúc thì bạn có thể lựa chọn việc lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã.
Việc lập di chúc tại văn phòng công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ tuân theo những thủ tục như sau:
- Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi đã xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã ký vào bản di chúc.
- Trong trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của UBND cấp xã chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.
Ngoài việc lập di chúc tại phòng công chứng hoặc UBND cấp xã, người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên tới chỗ ở của mình để lập di chúc.
Lập di chúc bằng văn bản có cần người làm chứng không?
Đối với người thành niên đủ minh mẫn, sáng suốt, lập di chúc một cách tự nguyện, không bị đe dọa, ép buộc thì di chúc lập bằng văn bản do người này tự viết và ký vào bản di chúc sẽ không cần người làm chứng.
Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Sau đó người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
Lập di chúc miệng có cần người làm chứng không?
Di chúc bằng được coi là hợp pháp nếu người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người lập di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Người được thừa kế theo di chúc có được làm người làm chứng khi lập di chúc không?
Tại Điều 632, Bộ Luật dân sự 2015 quy định mọi người đều có thể làm người làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Như vậy, nếu bạn là người được thừa kế theo di chúc thì sẽ không được tham gia làm chứng khi lập di chúc.
Dịch vụ tư vấn lập di chúc thừa kế
Để di chúc hợp pháp thì khi lập di chúc cần đảm bảo về nội dung cũng như hình thức của di chúc. Vì vậy, nếu gặp khó khăn trong quá trình lập di chúc thì bạn có thể tham khảo dịch vụ tư vấn lập di chúc thừa kế. Tại đây, bạn sẽ được hỗ trợ và tư vấn bởi những luật sư chuyên nghiệp, uy tín và có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực thừa kế. Dịch vụ tư vấn di chúc thừa kế sẽ bao gồm:
- Tư vấn và soạn thảo di chúc
- Tư vấn các hình thức bảo đảm tính hợp pháp của di chúc
- Tư vấn về quyền thừa kế của người thừa kế theo di chúc và người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc.
- Tư vấn thủ tục công chứng, chứng thực di chúc
Việc lập di chúc là việc bạn phân chia tài sản của mình cho những người khác trước khi chết. Để bản di chúc có hiệu lực thì bạn cần đảm bảo về nội dung di chúc cũng như hình thức của di chúc. Để lập di chúc dễ dàng, bạn có thể tham khảo dịch vụ tư vấn lập di chúc thừa kế.
