Bố mẹ kiểm soát con cái thái quá, tôi nên làm sao?
Bố tôi trước đã từng có 1 đời vợ, nghe mẹ kể vợ cũ của bố tôi ngoại tình và giật chồng người khác. Đó là lý do bố tôi và vợ cả ly hôn. Sau đó vài năm bố mẹ tôi gặp nhau và yêu nhau. Bố tôi có tính đa nghi và vì ám thị chuyện cũ sợ vợ ngoại tình nên rất kiểm soát mẹ tôi. Mẹ tôi 19 tuổi lấy bố và từ đó tới nay chủ yếu ở nhà chăm sóc gđ ít va chạm xã hội, ít bạn bè và mối quan hệ. Mẹ tôi cũng có làm việc nhưng chủ yếu nhận công việc về làm tại nhà. 26 năm nay tôi rất ít khi thấy mẹ tôi đi chơi hay ngoại giao với người ngoài. Bố tôi tập trung đi kiếm tiền còn việc chăm sóc và dạy dỗ con cái chủ yếu là mẹ tôi làm. Và tôi nghĩ đó cũng là nguyên nhân chính bi kịch của tôi bắt đầu.
⇨ Tôi nghĩ việc bố tôi kiểm soát mẹ tôi khởi nguồn cho việc mẹ tôi kiểm soát con cái sau này, nó giống như kiểu kẻ tổn thương lại làm tổn thương người khác.
III. Giai đoạn từ khi sinh ra tới khi học đại học:
Từ khi còn nhỏ, mẹ tôi rất kiểm soát tôi: từ việc tôi ăn gì, mặc gì, đi đâu, đi chơi với ai, học hành ra sao. Lúc đó tôi cảm thấy điều đó là bình thường và còn nghĩ mình đã rất may mắn khi có 1 gđ có bố mẹ quan tâm mình như vậy. Nhưng tôi bắt đầu nhận ra vấn đề của mình là khi năm 18 tuổi. Khi tôi bắt đầu lên học đại học và ở xa nhà. Mẹ tôi kiểm soát tôi online, bằng cách liên tục nhắn tin gọi điện để nghe tôi báo cáo tôi đi đâu làm gì với ai. Thậm chí còn liên lạc với cả bạn bè để xem tôi đi đâu. Có lần tôi đi cafe với nhóm bạn thân, mẹ tôi không thấy tôi nhắn tin về, bà còn FaceTime kiểm tra. Thú thực là đợt đó tôi chỉ ngờ ngợ nhận ra việc mình bị kiểm soát thái quá. Qua việc mẹ tôi nhiều khi vào nick FB của tôi để đọc trộm tin nhắn hoặc cầm điện thoại, laptop đọc tin nhắn của tôi với bạn bè và các mqh tình cảm khác (mới chỉ tới mức tìm hiểu nhau). Thậm chí mẹ tôi còn stalk FB để biết từng anh chàng tán tỉnh và thả thính tôi trong khi tôi còn chưa biết họ có ý gì với tôi hay không. Đỉnh điểm là có 1 lần tôi crush 1 anh công an. Tôi chỉ thích thầm và tâm sự với mẹ. Chứ không dám nói gì với anh ấy. Có 1 hôm tôi ngã ngửa khi anh chàng đó nói với tôi là mẹ em có nhắn tin cho anh là em thích anh rồi. Thề luôn cái cảm giác vừa xấu hổ vừa ngại mà còn bị tự ái giống như bị đâm sau lưng vậy. Năm 2 đại học tôi có yêu 1 anh công an khác. Cái đợt tôi và anh ta chia tay, mẹ tôi lên tận Hà Nội thuê 1 khách sạn và đánh tôi thừa sống thiếu chết trong phòng khoá chặt. Tôi cũng không nhớ rõ lí do vì sao. Tôi không hiểu yêu đương xong chia tay thì tại sao mà bị đánh đập dã man đến vậy. Đêm hôm đó tôi tưởng tôi chết luôn trong khách sạn đó rồi.
⇨ Thời gian còn nhỏ và đi học đại học tôi coi việc bị kiểm soát là bình thường và hình như ai cũng bị như thế. Mặc dù tôi cũng khá khó chịu về sự kiểm soát tiêu cực của mẹ
IV. Khi tôi lấy người chồng cũ:
Năm 4 đại học tôi yêu chồng cũ tôi. Tôi có sống thử, tôi dọn qua ở với bạn trai (là chồng cũ tôi lúc đó). Hai đứa yêu nhau và có xích mích dẫn tới việc tôi nói lời chia tay và muốn dọn đi khỏi nhà ny. Lí do là vì tôi nghi ngờ anh ta ngoại tình khi 5 lần 7 lượt đèo đồng nghiệp nữ về nhà và quay về với tôi khá muộn. Cộng thêm với việc một số lần tôi đọc được trong điện thoại của anh ta có tán tỉnh một số cô gái khác. Ngay đêm hôm biết chuyện mẹ tôi bắt ngay xe taxi từ Nam Định lên Hà Nội chửi bới đánh đập tôi cả đêm hôm đó. Bà có răn đe tôi rằng: Nếu mày bỏ nó, sau này sẽ không có ai lấy mày khi người ta đã biết mày từng sống thử với người khác. Lúc đó bản thân tôi cũng tin điều đó là sự thật. Bởi từ nhỏ tới lớn tôi chỉ biết đi học và sống trong sự bảo bọc và kiểm soát của bố mẹ nên cũng ít va chạm. Tôi nghĩ điều mẹ tôi nói là sự thật. Cộng thêm với việc ny tôi lúc đó cũng nói là “mẹ em nói đúng đó, em ở với anh rồi sau này mà chia tay không ai lấy em đâu”. Thú thực bây giờ tôi nghĩ lại thấy bản thân thật ngu ngốc khi tin vào điều đó. Nhất là khi lúc đó tôi đã nhận thấy được 1 phần nào đó những dấu hiệu và khía cạnh không tốt của chồng cũ. Nhưng vì muốn giữ thể diện cho bố mẹ nên tôi không dám bỏ. Sau đó tôi có bầu và cưới anh ta. Sau hơn 1 năm cũng li hôn vì anh ta ngoại tình nhiều lần.
⇨ Lúc này tôi bắt đầu cảm nhận được sự vô lý của mẹ một cách sâu sắc hơn
V. Khi tôi li hôn với chồng cũ xong:
Giữa năm 2022, Khi tôi ly thân với chồng cũ (lúc đó chưa li hôn). Mẹ tôi nằng nặc gây sự để ép tôi li hôn cho bằng được. Lí do tôi chưa li hôn ngay vì t cần có thời gian để ổn định cuộc sống của tôi và con khi từ Thủ đô trở về quê sống. Và cần có thêm nhiều thời gian để suy nghĩ xem cuộc hôn nhân này có cứu vãn được không (vì tôi còn có con chung mà). Là 1 người mẹ tôi phải suy nghĩ và xem xét thật kỹ trước việc li hôn vì nó không chỉ ảnh hưởng đến mình mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến con tôi. Nhưng bố mẹ tôi cứ nằng nặc tôi phải li hôn luôn và ngay. Không quan tâm đến cảm xúc và tâm trạng tôi lúc đó. Và ép tôi bằng cách đuổi tôi ra khỏi nhà khi vừa chân ướt chân ráo về quê và có con nhỏ 9 tháng tuổi. Khi đó mới li hôn, tôi tay trắng, không công việc, không được sự giúp đỡ, một mình bế con thuê nhà. Tôi vẫn nhớ rõ suốt 2 tháng chỉ có mỗi 2 mẹ con lủi thủi trong căn nhà thuê chật chội. Khi con ốm con đau rồi khi mưa gió bão bùng cũng chỉ lủi thủi 2 mẹ con. Khi đó mình cảm nhận rất rõ việc “độc hại” của bố mẹ mình nhân danh tình yêu thương. Lúc nào bố mẹ cũng nói yêu con thương cháu. Nhưng tại sao yêu thương mà sẵn lòng đẩy 2 mẹ con ra khỏi nhà lúc mới chân ướt chân ráo về quê, khi cần gia đình làm điểm tựa nhất? Yêu thương mà sẵn lòng để con mình lủi thủi nuôi con 1 mình không hỗ trợ? Yêu thương mà để đứa cháu mới lọt lòng ở 1 trong cái nhà trọ ẩm ướt? Chỉ vì mẹ nó chưa thể li hôn bố nó ngay. Kể cả muốn li hôn cũng phải đợi toà 3-4 tháng để hoà giải chứ đâu có phải ngay và luôn được. Tôi tự hỏi liệu đây có phải sự yêu con thương cháu hay chỉ nhân danh tình yêu để làm tổn thương tôi, để giữ được chính kiến của bậc làm ông bà cha mẹ?
Rồi sau 2 tháng ở thuê ông bà cũng suy nghĩ lại và để hai mẹ con tôi về ở chung. Tôi không phủ nhận việc bố mẹ tôi giúp đỡ chăm sóc con và cháu. Nhưng bên cạnh việc giúp đỡ hỗ trợ là những ngày tháng liên tục chửi bới và chỉ trích với những câu nói tục tĩu: “Mày chỉ mang thứ khốn nạn về nhà”, “Mày là con dễ dãi, con ph*, con ph*ch”, “Lúc mày ngủ với nó sung sướng nhà lầu xe hơi thì m có nghĩ đến bọn t ko, tại sao lúc khổ đau thì m lại về đây”, “mày là nỗi nhục của bọn tao”, “tao xấu hổ vì mày”…. Rất rất nhiều những câu nói như vậy. Và liên tục là những trận cãi vã nổ ra. Khi tôi thì không chịu được sự chì chiết độc hại đó của bố mẹ. Tôi cãi lại thì chửi tôi là bất hiếu. Bản thân tôi nghĩ bố mẹ đã thương con thương cháu thì đừng kể công, cũng đừng chửi bới trách móc nhiều nữa. Ai cũng đã quá khổ rồi. Tôi cũng đâu mong muốn về lại nhà để ở với bố mẹ tôi. Chỉ là bất khả kháng thôi. Tôi dần nhận ra rõ ràng sự toxic của cha mẹ tôi, đến mức tôi không thể ở chung được. Tôi xin ra ở riêng. Và bố mẹ tôi cũng đồng ý với điều đó. Mua cho tôi 1 căn nhà nhỏ để 2 mẹ con ở tạm.
⇨ Lúc này tôi nhận ra, hóa ra 24 năm cuộc đời tôi như một con rối, 1 con búp bê của mẹ. Không được quyền tự quyết cuộc đời mình. Tôi mong muốn thoát ra khỏi sự kiểm soát đó. Thoát khỏi hình ảnh ngu dốt, ngớ ngẩn và thất bại trong mắt bố mẹ. Để lấy lại chính cuộc đời của mình như 1 người độc lập và trưởng thành.
VI. Khi tôi có người yêu ở hiện tại:
Chuyện cứ thế trôi qua đến cuối 2023. Tôi quen ny tôi hiện tại. Không có gì bất ngờ khi tôi cố tình giấu mqh này nhưng mẹ tôi vẫn biết ny tôi là ai do stalk FB. Tôi không muốn chia sẻ với bố mẹ tôi vì tôi biết nếu tôi có ny là mẹ tôi lập tức can thiệp và làm mọi chuyện rối tung lên. Cứ chuyện tình cảm nào của tôi mà mẹ tôi biết đều có chung 1 kết quả tệ hại. Nhưng không giấu nổi cái sự thính của mẹ tôi. Mẹ tôi bắt đầu biết chuyện. Và y như rằng, khi biết chuyện cũng là lúc mọi chuyện rắc rối lại bắt đầu.
Nhà ny tôi ở dưới huyện cách TP hơn 20km, nhưng anh làm việc ở TP. Mỗi ngày đi đi về về gần 50km ngày nào cũng thế trong suốt 4 năm. Tôi nhìn thấy a đi lại như vậy cũng thương và mong muốn rủ a về ở chung với 2 mẹ con. Và tất nhiên là bố mẹ tôi không đồng ý cho chúng tôi ở chung khi chưa cưới. Tôi đồng ý quay về ở nhà bố mẹ cùng con, để anh ở lại căn nhà nhỏ kia để đỡ phải đi lại nhiều. Trong giai đoạn này thì mấy hôm chúng tôi lại đau đầu 1 lần vì bố mẹ tôi yêu cầu bọn tôi phải cưới, nếu không cưới thì chia tay đi. Mà yêu nhau được nửa năm, hai đứa chưa thực sự sẵn sàng. Rồi ông bà quậy đục nước ý là nếu không cưới thì sẽ không đồng ý cho tiếp tục tìm hiểu. Tôi và ny đã thúc đẩy việc dạm ngõ để cho ông bà đỡ sốt ruột.
Dạm ngõ xong, ny tôi qua ở cùng tôi và con ở nhà bố mẹ, và trong khoảng 1-2 tháng có ngủ lại đêm ở đó. Chúng tôi đi làm cả ngày, ăn tối tại nhà bố mẹ và ngủ lại tại đó luôn. Khi qua nhà bố mẹ và ăn uống thường xuyên hơn thì ny tôi có nói muốn đóng góp tiền ăn uống và sinh hoạt. Tất nhiên bố mẹ tôi không đồng ý vì chưa phải con rể. Còn về phần tôi và con tôi, tôi cũng rất ngại, trước kia tôi đóng cho bố mẹ 1 triệu đồng tiền ăn uống sinh hoạt của riêng con trai tôi. Còn tôi và người yêu chủ yếu đi ăn bên ngoài. Có 1 tháng – 2 tháng gần đây bọn tôi ăn uống tại nhà và tôi cũng đã nghe sự phản hồi của bố tôi về việc đóng góp. Nói nhẹ cũng có “chúng mày ăn uống ở đây thì Nhung phải biết ý đóng góp”, căng thẳng họp mặt gia đình cũng có. Tôi có phân tích rất rõ, là con chỉ có thể đóng phần của con với Sóc cho bố mẹ, còn chỗ tiền của ny con bố mẹ ko nhận giờ bảo con tự bỏ tiền túi ra đưa cho bố mẹ thì chả khác nào con bao nuôi ny, mà con ko có khả năng tài chính đến thế. Sau đó tôi nghĩ ra cách là trả bằng hiện vật, suốt 1-2 tháng ăn uống ở đó, tôi đã mua cho bố mẹ tôi 1 chiếc máy rửa bát để ông bà đỡ phải hàng ngày rửa bát. Và tháng vửa rồi, tôi có chuyển tiền ăn của tôi và ny, nhưng mẹ tôi chuyển trả lại. Yêu cầu bọn tôi tự về nhà nhỏ kia để nấu nướng ăn uống và sinh hoạt. Tôi luôn luôn có ý thức sòng phẳng với bố mẹ, không để bố mẹ phải chịu thiệt thòi tài chính. Dù bọn tôi ăn ở đó những cũng thường xuyên mua đồ ăn ngoài về để mẹ tôi đỡ phải nấu và cũng đỡ tốn tiền cho ông bà.
Khi ở với bố mẹ tôi, nảy sinh rất nhiều vấn đề. Ví dụ để ý tiểu tiết, để ý từng lời ăn tiếng nói của tôi và người yêu, bắt bẻ từng li từng tí:
1. Chuyện không mời mẹ ra hàng ăn: Có lần chúng tôi thấy mẹ căng thẳng, chúng tôi có nhắn tin rủ mẹ ra ngoài hàng ăn và đừng nấu nướng gì. Mẹ tôi bảo là chúng mày làm gì có tiền, và khi đi làm về tôi thấy mẹ đang ngồi thái thịt nhặt rau. Như lí lẽ thông thường, tôi hiểu rằng mẹ tôi ko muốn đi ăn bên ngoài vì tốn kém. Thế là 2 đứa tôi im lặng và đành ăn tối ở nhà. Ngày hôm sau mẹ gọi riêng tôi ra trách là sao mời mẹ đi mà không giữu lơi, thực sự tôi ko hiểu làm sao?
2. Chuyện không tham gia khi 2 bố mẹ cãi nhau: Bố mẹ tôi cãi nhau, việc bố mẹ tôi cãi nhau như cơm bữa mấy chục năm nay, là con đẻ tôi chứng kiến quá nhiều lần cãi nhau thậm chí bạo lực với nhau nhưng sau đâu lại vào đó. Tôi bị chai sạn cảm xúc nên ko can ngăn hay tham gia gì nữa cả. Nhưng gần đây, khi tôi có ny, và ny tôi ở chung nhà với bố mẹ. Khi 2 ông bà cãi nhau, mẹ tôi lại quay ra trách tôi và ny vô tâm, thấy bố mẹ cãi nhau ko can. Trong khi tối hôm trước tôi đã thấy bố mẹ nói chuyện lại bình thường với nhau, nên chúng tôi mới ko can ngăn gì thêm. Nhưng hôm sau lại quay ra trách là tại sao ko để ý đến bố mẹ? Có phải con cái luôn luôn phải có nghĩa vụ và trách nhiệm can ngăn bố mẹ, trong khi việc bố mẹ cãi nhau thì như cơm bữa
3. Chuyện không trả lời tin nhắn khi đang làm việc: mẹ tôi thường xuyên ở nhà, ít bạn bè ít người nói chuyện, bố tôi là người khô khan thiếu nhạy cảm, em gái tôi thì hướng nội, ít nói. Dường như ở trong nhà mẹ tôi chỉ nói chuyện được với đúng 1 mình tôi. Và hàng ngày mẹ tôi thường không đi làm, chủ yếu ở nhà săn sóc nhà cửa và xem livestream, sơ hở là nhắn tin cho tôi, mặc dù biết thừa là tôi đang trong giờ làm. Rất nhiều lần tôi góp ý là con đi làm con bận lắm ko phải lúc nào cũng rảnh để trả lời tin nhắn. Nhưng mẹ tôi không quan tâm, bất cứ lúc nào tôi không trả lời hoặc trả lời chậm dù chỉ 15p mẹ tôi sẽ chửi tôi là “ con vô tâm, đểu giả, trở mặt và muôn vàn từ ngữ khó nghe”. Có lần tôi đi học và tắt máy. Mở máy ra là 1 tràng chửi rủa đầy mùi chợ búa. Thực sự tôi ngày càng sợ mẹ tôi.
Bản thân tôi cũng nhận ra được những sự bất tiện và khó chịu khi ở chung với bố mẹ, tôi có nói với người yêu và hai đứa quyết định tách ra độc lập. Tôi nhận ra tôi chỉ thực sự được độc lập và là chính mình khi thoát khỏi sự phụ thuộc vào bố mẹ.
Nhưng mọi chuyện đi quá xa. Tôi quay trở lại Hà Nội làm việc. Và mẹ tôi doạ là nếu không chia tay sẽ bóc phốt trên các trang mạng xã hội và đến công ty tôi để tôi mất kế sinh nhai. Tôi cảm thấy mình bị mất quyền làm người kinh khủng. Mặc dù giờ đã 26 tuổi. Nếu làm theo ý mẹ thì không sao nếu không thì tôi sẽ bị đánh đập và sỉ nhục. Tôi phải làm sao đây?
