Thừa kế tải sản là gì?
Thừa kế tài sản là việc quyền sở hữu tài sản của người chết được chuyển giao cho các chủ thể khác. Chủ này có thể là cá nhân hoặc tổ chức được nhận di sản theo di chúc của người chết lập hoặc theo quy định của pháp luật.
Những tài sản riêng của người chết và phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác được gọi là di sản. Di sản này chính là đối tượng của thừa kế. Di sản có thể là bất kỳ loại tài sản nào như đất đai, tiền, nhà cửa, xe cộ… Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những tài sản này phải là những tài sản hợp pháp và có minh chứng rõ ràng rằng đây là tài sản thuộc sở hữu của người đã chết thì mới được coi là di sản và tiến hành phân chia thừa kế.
Quyền thừa kế tài sản là gì?
Quyền thừa kế tài sản là quyền của cá nhân về việc lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại di sản của mình cho người khác theo quy định của pháp luật; hưởng di sản theo pháp luật và quyền của mọi chủ thể trong việc hưởng di sản theo di chúc (Theo Điều 609, Bộ luật Dân sự 2015)
Ngoài ra, pháp luật hiện hành còn quy định người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc. Như vậy, ngoài cá nhân thì tổ chức có thể là người có quyền được hưởng di sản với điều kiện tổ chức này có tên trong di chúc.
Ai có quyền thừa kế tài sản?
Người thừa kế tài sản là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm mà người có tài sản chết.
Người thừa kế tài sản được xác định một cách cụ thể vào di chúc hoặc theo quy định của pháp luật. Người thừa kế theo di chúc có thể là bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào, không nhất thiết phải là người có mối quan hệ nhân thân với người đã chết. Đối với người thừa kế theo pháp luật thì phải là cá nhân có quan hệ nhân thân hoặc quan hệ nuôi dưỡng thì mới được pháp luật quy định là người có quyền nhận di sản của người đã chết.
Có cần lập di chúc để để lại tài sản cho con cái không?
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Người thành niên đủ minh mẫn, sáng suốt có quyền lập di chúc một cách tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa hay cưỡng ép. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Người lập di chúc sẽ có quyền chỉ định người thừa kế tài sản, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế; phân định di sản cho từng người thừa kế; dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng; giao nghĩa vụ cho người thừa kế; chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Như vậy việc lập di chúc sẽ là căn cứ pháp lý khi chia di sản cho con cái theo ý chí của người đã chết. Việc này sẽ giúp cho cha mẹ trước khi chết có thể phân định từng phần tài sản của mình cho từng người con theo ý chí của mình. Tuy nhiên, nếu không lập di chúc thì di sản vẫn sẽ được chia cho con cái. Lúc này, việc thừa kế tài sản sẽ tuân theo quy định của pháp luật. Theo đó thì tài sản sẽ được phân chia theo các hàng thừa kế chứ không chia theo ý chí của người để lại di sản.
Những câu hỏi thường gặp về quyền thừa kế tài sản của con cái
Bố tôi có để lại di chúc nhưng không có tên tôi trong di chúc thì tôi có được nhận di sản không?
Tuy không có tên trong di chúc nhưng bạn hoàn toàn có thể vẫn nhận được một phần di sản mà bố để lại. Theo pháp luật quy định thì những người sau vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó là con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng hoặc con thành niên mà không có khả năng lao động
Bố tôi có con riêng với người khác, liệu người con riêng đó có được nhận di sản nếu bố tôi không để lại di chúc không?
Theo Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 thì con sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ, đều có quyền và nghĩa vụ như nhau đối với cha mẹ của mình. Theo đó, con riêng của bố bạn vẫn được coi là người thuộc hàng thừa kế như nhất nên vẫn nhận được một phần di sản theo quy định của pháp luật.
Hiện tôi muốn lập di chúc thì có bắt buộc phải đến văn phòng công chứng không?
Việc lập di chúc hiện nay không nhất thiết phải đến văn phòng công chứng. Nếu bạn là người thành niên, đủ minh mẫn, sáng suốt thì di chúc có thể lập bằng tay, có chữ ký của bạn, không cần phải công chứng hay chứng thực. Tuy nhiên, bạn có thể mời công chứng viên về nhà để lập di chúc cũng như làm thủ tục công chứng, chứng thực cho di chúc của mình.
Khi cha mẹ chết đi thì quyền thừa kế tài sản của con cái sẽ phụ thuộc vào di chúc của cha mẹ và theo quy định của pháp luật. Ngoài con cái và những người thân khác thì bất cứ ai cũng có quyền thừa kế tài sản của người đã mất nếu có tên trong di chúc do người đó lập.