Nghỉ việc không báo trước có bị phạt không?

Theo Bộ luật Lao động 2019, người lao động có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng, nhưng phải báo trước ít nhất 30 ngày (đối với hợp đồng xác định thời hạn) hoặc 45 ngày (đối với hợp đồng không xác định thời hạn). Nếu nghỉ việc không báo trước, người lao động phải bồi thường nửa tháng tiền lương và hoàn trả chi phí đào tạo (nếu có). Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người lao động được phép nghỉ ngay không cần báo trước, như: không được trả lương đúng hạn, bị ngược đãi, quấy rối, hoặc không được bố trí đúng công việc đã thỏa thuận.

1. Quy định về thời hạn báo trước

• Hợp đồng không xác định thời hạn: báo trước ít nhất 45 ngày.
• Hợp đồng xác định thời hạn: báo trước ít nhất 30 ngày.
• Hợp đồng dưới 12 tháng: báo trước ít nhất 3 ngày làm việc.

2. Trường hợp người lao động được nghỉ mà không cần báo trước

Theo Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền nghỉ ngay không cần báo trước nếu:

• Không được bố trí đúng công việc, địa điểm hoặc điều kiện làm việc như đã thỏa thuận;
• Không được trả đủ hoặc đúng hạn lương;
• Bị quấy rối tình dục, ngược đãi, cưỡng bức lao động;
• Lao động nữ mang thai được bác sĩ khuyên nên nghỉ;
• Đến hạn hợp đồng mà người sử dụng lao động không gia hạn.

3. Trường hợp nghỉ không đúng quy định

• Nếu người lao động nghỉ ngang không có lý do chính đáng, sẽ bị:
• Mất quyền trợ cấp thôi việc;
• Phải bồi thường nửa tháng lương theo hợp đồng;
• Phải hoàn trả chi phí đào tạo nghề (nếu có);
• Có thể bị công ty ghi nhận vi phạm khi xác nhận quá trình làm việc (ảnh hưởng hồ sơ việc làm sau này).

4. Cách xử lý nếu công ty sai luật

Người lao động có thể gửi đơn khiếu nại đến Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc khởi kiện tại Tòa án nếu công ty cố tình ép buộc.

Trong trường hợp công ty không trả lương hoặc ngược đãi, người lao động có quyền nghỉ ngay hợp pháp mà không phải bồi thường.

Như vậy, nghỉ việc không báo trước có bị phạt hay không tùy vào nguyên nhân và hoàn cảnh. Nếu nghỉ vì lý do chính đáng theo luật thì không bị phạt; ngược lại, nghỉ ngang trái quy định sẽ bị xử lý theo hợp đồng và mất quyền lợi. Người lao động nên gửi đơn xin nghỉ đúng hạn để đảm bảo quyền lợi và giữ uy tín cá nhân trong công việc sau này.