Hợp đồng lao động là gì?
Hợp đồng nói chung là sự thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ cùa các bên. Vậy thì hợp đồng lao động chính là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
Khi soạn thảo hợp đồng có nhất thiết phải ghi tên hợp đồng là hợp đồng lao động không?
Trên thực tế, thường những giao kết hợp đồng về việc làm sẽ được ghi là hợp đồng lao động. Tuy nhiên, pháp luật lao động hiện hành không quy định về tên hợp đồng lao động. Trường hợp người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.
Khi nào cần giao kết hợp đồng lao động?
Việc giao kết hợp đồng là việc bắt buộc khi người sử dụng lao động nhận người lao động vào làm việc. Bởi hợp đồng lao động chính là minh chứng cho quan hệ lao động, là căn cứ để người sử dụng lao động trả lương cho người lao động và là căn cứ chứng minh người lao động đã được nhận vào làm. Hợp đồng lao động còn quy định quyền và nghĩa vụ của hai bên. Do đó, khi người sử dụng lao động thuê người lao động làm việc cho mình thì phải tiến hành giao kết hợp đồng lao động.
Lưu ý về hình thức của hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 2 bản, người lao động và người sử dụng lao động mỗi người giữ 01 bản trong những trường hợp sau:
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn
- Hợp đồng lao động với người giúp việc trong gia đình
- Hợp đồng lao động với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của họ
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 01 tháng trở lên.
Hợp đồng lao động có thể giao kết bằng lời nói hoặc văn bản trong trường hợp hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng.
Lưu ý về hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động
Người sử dụng lao động khi giao kết hợp đồng lao động không được làm những việc sau:
- Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động
- Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động
- Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.
Lưu ý về thẩm quyền giao kết hợp đồng lao động
Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì nhóm người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người lao động trong nhóm để giao kết hợp đồng lao động; trong trường hợp này, hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và có hiệu lực như giao kết với từng người lao động.
Hợp đồng lao động do người được ủy quyền ký kết phải kèm theo danh sách ghi rõ họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú và chữ ký của từng người lao động.
Người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;
- Người đứng đầu cơ quan, tổ chức có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;
- Người đại diện của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;
- Cá nhân trực tiếp sử dụng lao động.
Người giao kết hợp đồng lao động bên phía người lao động là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên;
- Người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi khi có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người đó;
- Người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó;
- Người lao động được những người lao động trong nhóm ủy quyền hợp pháp giao kết hợp đồng lao động.
Hợp đồng lao động bằng văn bản
Người được ủy quyền giao kết hợp đồng lao động không được ủy quyền lại cho người khác giao kết hợp đồng lao động.
Người lao động có được giao kết nhiều hợp đồng lao động không?
Người lao động có thể giao kết nhiều hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động nhưng phải đảm bảo thực hiện đầy đủ các nội dung đã giao kết.
Lưu ý về nội dung hợp đồng lao động
Hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau đây:
- Tên, địa chỉ của người lao động và họ tên, chức danh của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động;
- Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, số thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người giao kết hợp đồng bên phía người lao động;
- Công việc và địa điểm làm việc;
- Thời hạn của hợp đồng lao động;
- Mức lương theo công việc hoặc chức danh, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;
- Chế độ nâng bậc, nâng lương;
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
- Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;
- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp;
- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề.
Trên đây là những lưu ý khi soạn thảo hợp đồng lao động. Khi giao kết hợp đồng lao động, bạn cần tuân thủ những quy định về hợp đồng lao động theo pháp luật lao động để hợp đồng lao động hợp pháp.